Chris Bonington - najważniejsze osiągnięcia

źródło: livefortheoutdoors.com

Chris Bonnington urodził się w 1934 roku w Londynie. Swoją przygodę ze wspinaniem zaczął w wieku 16 lat. W 1958 roku po raz pierwszy pojechał w Alpy, dokonując pierwszego brytyjskiego przejścia południowo-zachodniego filara Aiguille du Dru. Rok później przeszedł słynną Hasse-Brandler na Cima Grande di Lavaredo. 

W 1960 roku wszedł w skład brytyjsko-indyjsko-nepalskiej wojskowej wyprawy w Himalaje: Bonington, Richard Grant i Ang Nyima zdobyli wówczas dziewiczy wierzchołek Annapurny II (7937 m).

W 1961 roku opuścił armię i dołączył do wyprawy na Nuptse (7861 m), dokonując pierwszego przejścia jej imponującej południowej ściany. W tym czasie była to jedna z najtrudniejszych wspinaczek w Himalajach.

W tym samym roku, w dniach 27-29 sierpnia, wraz z Donem Whillansem i Ianem Clough'em i Janem Długoszem rozwiązali wielki alpejski problem – Centralny Filar Freneya.

Końcem lata 1962 roku dokonał kolejnego znakomitego przejścia. Tym razem łupem Boningtona i Clougha padła mityczna północna ściana Eigeru. Było to pierwsze przejście brytyjskie.

Jeszcze w październiku tego samego roku ruszył do Chile, by wspiąć się na Central Tower of Paine (2460 m). Wyścig z wyprawą włoską, która pojawiła się pod górą dość nieoczekiwanie, a także walka z mocnym wiatrem zakończyła się dla niego – i Dona Whillansa – sukcesem. 16 stycznia 1963 roku, jako pierwsi stanęli na szczycie Central Tower of Paine.

 

W 1966 roku, wraz z Tomem Patey’em i Rustym Baillie’m, jako pierwszy wspiął się na Old Man of Hoy – 137-metrową, skalną kolumnę na zachodnim wybrzeżu szkockiej wyspy Hoy.

 

Plan wyprawy na południową ścianę Annapurnę pojawił się w głowie Boningtona już w 1968 roku. Mierząca 3000 metrów flanka była ogromnym wyzwaniem, a wejście w nią, pomysłem wizjonerskim i wielkim krokiem w nieznane. Do tej pory nikt nie porywał się bowiem na wspinaczkę na tak dużych i stromych ścianach ośmiotysięczników. Przejście południowej ściany wiązało się ze wspinaniem skalnym i lodowym, w stromym, nieznanym terenie, także na wysokości ponad 7000 m. Bonington podjął się kierownictwa wyprawy, która wyruszyła w Himalaje dwa lata później. Optymalny skład i drobiazgowe planowanie przełożyło się na ostateczny sukces. 27 maja 1970 roku, po ciężkiej wspinaczce południową ścianą, na szczycie Annapurny stanęli Dougal Haston i Don Whillans. Wyprawa została także okupiona tragedią – w lawinie zginął Ian Clough.

 

Po sukcesie na Annapurnie, Bonington zwrócił się w kierunku południowej ściany Mount Everestu. Wyprawa poprowadzona przez niego w 1972 roku nie zakończyła się jednak powodzeniem – silne wiatry i przenikliwe zimno skutecznie ostudziły zapał Brytyjczyków. Sztuka ta udała im się trzy lata później. 24 września 1975 po przejściu południowej ściany, na szczycie Everestu stanęli Doug Scott i Dougal Haston. Dwa dni później udało się to także Peterowi Boardmanowi Szerpie Pertemba; w ataku brał udział również Mick Burke – ostatni raz widziano go kilkaset metrów przed szczytem. 

Marzenie – pięćdziesięcioletniego już wówczas Boningtona – o wejście na Everest tą drogą spełniło się dopiero w 1985 roku, podczas wyprawy norweskiej, której był członkiem.

 

W 1973 roku, z Nickiem Estcourtem, dokonał pierwszego wejścia na Brammah (6411m), a rok później na Changabang (6864m) – jego partnerami byli Doug Scott, Dougal Haston, Martin Boysen, Balwant Sandhu i Tachei Sherpa.

W 1977 roku Chris Bonington i Doug Scott udali się w Karakorum, zdobywając – jako pierwsi – na Ogre (7284 m). Wejście na szczyt było jednak – jak się potem okazało – dopiero początkiem dramatycznych wydarzeń. Nastąpiło gwałtowne załamanie pogody, a Doug Scott wkrótce po opuszczeniu wierzchołka, złamał sobie podczas zjazdów obie nogi w kostkach. Sześciodniowe zejście ze szczytu, pokonał pełzając i czołgając się. Ucierpiał także Bonington, który miał złamane trzy żebra. Obaj wspinacze spędzili pięć dni dni bez jedzenia, walcząc z wiatrem, lawinami i bólem. 

 

W 1980 roku Bonington, Michael Ward i Alan Rouse byli jednymi z pierwszych Europejczyków, którym udało się wjechać na terytorium Chin po ponownym otwarciu przez ten kraj swoich granic. Udali się wówczas na rekonesans Kongur Tagh (7704 m), który rok później po raz pierwszy zdobyty został przez zespół Chris Bonington, Peter Boardman, Joe Tasker i Alan Rouse.

 

Dwa lata później, Bonington, Peter Boardman, Joe Tasker i Dick Renshaw podjęli próbę przejścia bez tlenu dziewiczej północno-wschodniej grani Everestu. Pierwszy, ze względu na chorobę, z ataku wycofał się Renshaw. Bonington uważał, że jest dużo wolniejszy od pozostałej dwójki, postanowił więc zawrócić, motywując jednocześnie partnerów do wejścia na szczyt. Peter Boardman i Joe Tasker zginęli na grani szczytowej. 

 

Strata przyjaciół nie zniechęciła jednak Boningtona do wspinania. Rok po tragedii był z powrotem w Himalajach, i dokonał pierwszego wejścia na zachodni wierzchołek Shivling (6501 m), jego partnerem był Jim Fotheringham (1983 rok). Wspinaczka w stylu alpejskim zajęła im pięć dni. 

Kilka tygodni po powrocie z wyprawy, dołączył do milionera Franka Wellsa i Dicka Bassa w organizowanej przez nich wyprawie na Antarktydę, której celem był Mount Winson (4897 m). Bonington dokonał wówczas pierwszego brytyjskiego, solowego wejścia na najwyższy szczyt tego kontynentu. 

 

Zdobycie Everestu w 1985 roku było dla niego w pewnym sensie dopełnieniem górskiej kariery. Nie porzucił jednak wyjazdów, w dalszym ciągu się wspinał, był też kierownikiem ekspedycji. W latach 1987 i 1988 (zakończona sukcesem – wejście na wierzchołek zachodni), prowadził wyprawy na Menlungtse (7150 m), który był wówczas jednym z najpiękniejszych i najtrudniejszych dziewiczych wierzchołków na świecie. Brał udział w wyprawie na Grenlandię, a także – trzykrotnie, w latach 1996-1998 – na Sepu Kangri (6995 m). Warte odnotowania jest także jego wejście na Old Man of Hoy z 2014 roku, którym uczcił swoje 80. urodziny.

 

Za swoje zasługi, w 1996 roku otrzymał z rąk królowej brytyjskiej tytuł szlachecki.

 

Bonington po ukończeniu szkoły wojskowej, do 1961 roku, pracował w wojsku (dwa lata jako instruktor wspinaczki). Po odejściu ze służby, na dobre zajął się alpinizmem, a także pisarstwem – jest autorem 17 książek. Próbkę jego twórczości, opowiadanie „Patagońska dziewica”, możecie znaleźć TUTAJ.

Wendy i Chris Bonington mieli troje dzieci: Conrada (u. 1964 roku, zmarł w wypadku w 1966 roku),  Daniela (ur. 1967) i Ruperta (ur. 1969). Żona Chrisa Boningtona zmarła w czerwcu 2014 roku. Małżeństwem byli od 1962 roku. 

źródło: planetmountain.com, bonington.com