Skałoplan – Szczeliniec Wielki
Góry Stołowe to moim zdaniem najbardziej niesamowity i poruszający wyobraźnię rejon skalny w Polsce. Pięknie pisał o nich Goethe – co można znaleźć w Internecie – więc nie będę z nim w tej materii konkurował. Potwierdzę tylko, że koniecznie musicie zobaczyć je na własne oczy, szczególnie południowe ściany Szczelińca i Narożniaka. Szlaki turystyczne wprawdzie omijają te skały, ale jako wspinacze możecie pod nie podejść.
Tekst i rysunki / Paweł Haciski
Zdjecie / Tomasz Antecki
OPIS REJONU
Jeśli chodzi o wspinanie w tym rejonie, warto podkreślić dwie rzeczy. Po pierwsze, piaskowiec to skała o świetnym tarciu, a zatem wspinanie jest tu nieco inne niż w śliskich wapieniach. Można stanąć praktycznie wszędzie, ale przytrzymać się już nie. Sprawia to, że wspinanie jest bardzo techniczne – należy dobrze pracować nogami i korygować ustawienie bioder. Nie jest łatwo przestawić się na taki styl, ale jak już załapiecie, frajda będzie ogromna.
Druga rzecz to asekuracja. Na niektórych drogach, szczególnie na tych starych, bywa strasznie. Musimy pamiętać, że od początku eksploracji tych rejonów, czyli od pierwszych przejść Horsta Diewocka dokonanych w latach pięćdziesiątych XX wieku, obowiązuje tu saksońska szkoła wspinania. Według jej założeń, autor pierwszego przejścia montuje ringi podczas wspinania (nie ze zjazdu!), co stanowi niezbędne zabezpieczenie, potrzebne do pokonania przez niego drogi. Czyli, z założenia, punkty asekuracyjne nie są montowane dla nas.
Różnica właściwie niezauważalna, jednak bardzo istotna – możecie oczywiście linie powtarzać, ale robicie to wyłącznie na własne ryzyko! Tym bardziej że ubezpieczenie jest rozmieszczone rzadziej niż w pozostałych polskich rejonach. Jednak konieczność zachowania elementu ryzyka sprawia, że warto dbać o zasady w tym ostatnim bastionie „prawdziwego” wspinania.
W praktyce asekuracja w rejonie wygląda tak, że znajdziemy tu linie z kompletem ringów (co 2,5–3 metry), takie, na których warto dla własnego komfortu dołożyć węzełki, ale istnieje także niewielka liczba dróg bez asekuracji. Węzełki to patent, który naprawdę działa (metalowe kostki kruszą piaskowiec i wylatują), ale potrzeba kilku dni, żeby nauczyć się je zakładać. Proponuję umówić się z przytomnym instruktorem, który zrobi nam odpowiednie szkolenie, bo skały naprawdę warte są tego wysiłku.
Najważniejsze zasady, których koniecznie należy przestrzegać w obrębie całego Narodowego Parku Gór Stołowych:
- nie wolno używać magnezji,
- nie wolno wędkować, można przechodzić drogę „na drugiego”,
- nie wolno zakładać ringów ze zjazdu,
- dobrze jest mieć jakiś dokument potwierdzający, że jesteście wspinaczami (dla pracowników Parku).
DOJAZD
Proponuję zaparkować samochód w Karłowie, na jednym z płatnych parkingów, ponieważ na bezpłatnym od strony Pasterki zdarzają się kradzieże. Szlaku na Szczeliniec nie można nie zauważyć, bo wygląda prawie jak Krupówki – stragany z obu stron deptaka, dinozaury i tłum turystów.
Dochodzicie do miejsca, w którym szlaki sie rozwidlają, i wybieracie ten prowadzący na Szczeliniec. Idziecie nim aż do przełęczy pomiędzy Małym a Dużym Szczelińcem (oznaczonej tablicą informacyjną), a następnie cofacie się jakieś 10, 20 metrów, przechodzicie przez poręcze ustawione przy stopniach i niewyraźną ścieżką kierujecie się na wschód. Po około 20 metrach podchodzicie pod pierwszą opisaną ścianę.
Ponieważ ścieżka nie jest zbyt dobrze widoczna, lepiej – tak jak proponuję – cofnąć się spod przełęczy, wtedy będzie mieć pewność, że jesteście w dobrym miejscu. Pod ścianami Szczelińca ścieżka jest dużo wyraźniejsza, choć w środkowej części (pomiędzy punktem wejścia a oznaczonym czerwonym kolorem szlakiem zejściowym) mało komfortowa – sporo na niej głazów i zwalonych drzew. Pomimo braku rzutu ścian, na miejscu powinniście odnaleźć się bez problemu.
Parking w Kałowie: N 50°28′33″, E 16°20′23″
Szczeliniec (rysunek nr 1): N 50°28′59″, E 16°20′18″
SŁONECZNA ŚCIANA
1. Cichosza VIIIa M. Jarmuszczak i M. Kośka 1996
2. II J. Fijałkowski 1987
3. Rzeź winiątek VI M. Szarkowski i W. Szczepanik, tow. 1996
4. IV J. Fijałkowski 1987
5. IV J. Fijałkowski 1987
6. Strachy na Lachy VIIc W. Podhajny, T. Ciszyński 1987
7. Duchy do poduchy IXc W. Podhajny 1989
8. Rodzinna wycieczka IV komin H. Diewock 1986
9. Atikam VIIIb/VIIIc J. Šrůtek i P. Kramule 2013
10. II komin, zejście
11. Rodzinny wyjazd VIIIb M. i J. Šrůtek 2009
12. Pimpuś sadełko IXa T. Ciszyński, J. Fijałkowski 1987
13. Złota kapliczka VIIIa M. Płonka, J. Fijałkowski 1987
14. Spróbuj tego VIIIc (3r?) J. Šrůtek, D. Doušková 2009
15. Rysa Seweryna VI S. Goszczyński, E. Goszczyńska 1984
16. Lewy kant Czechów VIIc J. Fiser, M. Cohla, M. Rosecky 1988
17. IV zacięcie J. Fijałkowski 1987
18. Prawy kant Czechów VIIc V. Bros, A. Kadelec 1988
19. Krótka rysa VI J. Kozaczkiewicz, J. Fijałkowski 1987
20. II komin J. Fijałkowski 1987
21. V J. Fijałkowski, J. Kozaczkiewicz 1987
22. Głową muru nie przebijesz VIIIc W. Podhajny, T. Ciszyński 1986
23. VI J. Kozaczkiewicz, J. Fijałkowski 1987
24. I komin, zejście
25.
26. Rozmowy intymne VIIIb W. Podhajny, T. Ciszyński 1987
27. Pan detektyw VIIIc W. Podhajny, T. Ciszyński 1987
28. Sumcéčko VIIIc J. Ponomarev, M. Kufa
29. Ostatni pociąg VIIIc W. Podhajny, T. Ciszyński 1989
30. Podarte portki V H. Diewock 198
31. Nowe wraca VIIIa nad 2 ringiem do 29 W. Podhajny, T. Ciszyński 1989
31a. VIIIb nad 2 ringiem na wprost do góry J. Broda po 1989
32. Bieg równoległy VIIIb W. Podhajny, T. Ciszyński 1988
33. Wspinacz biurowy IXb W. Podhajny, T. Ciszyński 1989
34. Lewy pierwiastek VIIc T. Ciszyński 1989
35. Prawy pierwiastek IXa W. Podhajny, T. Ciszyński 1989
36. Kant z Überfalem VIIIc start z kamienia T. Ciszyński przed 1995
37. Kant z Überfalem z prostowaniem IX b A. Makarczuk 1995
38. Wspomnienia z młodości IXc W. Podhajny i A. Król 2002
39. Komin z blokami IV H. Diewock (w zejściu) 1986
40. Między kominami VIIIc ogrN. P. Xsięski 1990
41. IV J. Fijałkowski, J. Kozaczkiewicz 1987
42. Droga Czechów VIIIa ogrN. (bez ogr VIIb) start kominem J. Fisher, M. Cohla 1988
43. Prostowanie drogi Czechów IXb W. Podhajny 1989
44. Poranny spacerek VIIIc M. Szczepanik, P. Golański przed 1995
44a. VIIIb przy ostatnim ringu trawers do 41
45. Spacerkiem po skale VIIIa M. Szczepanik, P. Golański 1988
46. Wspólna radość VIIa P. Kuntze i H. Diewock, E. Schneider 1988
47. Nowa znajomość VI H. Diewock, W. Zając 1986
48. Rysa Jasia VI J. Fijałkowski, J. Kozaczkiewicz 1987
49. Sesja poprawkowa VIIIc (3 r?) P. Bździel i Ł. Mirowski 2008
50. Egzamin poprawkowy VIIIc M. Jarmuszczak przed 1991
51. Nu zajec pogadi VIIb H. Diewock 1986
52. IV J. Fijałkowski 1987
53. Krótkie wspięcie Xa W. Podhajny, T. Ciszyński 1991
54. Zajączek IXc W. Podhajny, T. Ciszyński 1991
55.
56.
57. Czary mary VIIb W. Piekarek, H. Diewock 1997
MOCARZ
1. VIIa
2. Siedem łez VIIc P. Kuntze, H. Diewock, E. Schneider, Z. Galda 1988
3. Zacięcie Płonki (Südwest Verschneidung) VIIc M. Płonka i tow. 1985
4. Amadeusz mocarz IXb T. Ciszyński i W. Podhajny 1988
5. Uwertura Profosa Xa W. Podhajny 2004
6. Aria dla atlety (Kanciata fuga wprost) Xc/XIa (Xa?) W. Podhajny 2004
7. Jan Sebastian Dach Xa nad 3 ringiem do 9 J. Šrůtek 2005
8. Kanciata fuga Xa W. Podhajny 2004
9. Dach mat Xa J. Šrůtek 2008
10. III komin
11.
12. Spółdzielnia IXc T. Antecki, Ł. Mirowski, M. Fijałkowski, S. Cyndecki, A. Lipka 2005
13. Strachokant VIIb T. Antecki, A. Michniewicz 2005
14.
15.
16.
