Buty na trasie - przyjaciel, nie wróg

Wśród wielu turystów pokutuje przekonanie, że w terenie sprawdzają się wyłącznie buty z wysoką cholewką. W rzeczywistości pierwszym pytaniem, jakie powinniśmy sobie zadać, to: gdzie najczęściej będę chodził w moich butach? Wybierając się na szlak w Tatrach Wysokich będziemy potrzebować innego typu obuwia niż podczas spaceru na Gubałówkę. Do chodzenia po dolinkach, lesie lub w innym łagodnym terenie, najlepszym rozwiązaniem będą buty niskie, sięgające poniżej kostki, tzw. All Terrain. Ten typ obuwia jest lżejszy od butów z wysoką cholewką. Znajdziemy w nim rozwiązania stosowane w wysokich butach trekkingowych – membranę zapobiegającą przemoknięciu, wyprofilowaną podeszwę zapewniającą stabilność stopy oraz wzmocnienia na palcach i pięcie. Buty typu All Terrain są bardzo uniwersalne. Oprócz lekkich wycieczek można w nich uprawiać wiele innych form aktywności – nordic walking, jazdę na rowerze, chodzenie po mieście. Górskie szlaki ze stromymi podejściami, rumowiska skalne czy całodzienne wędrówki w trudnym terenie – to warunki, w których najlepiej sprawdzą się buty trekkingowe. Cholewka sięga powyżej kostki i zapewnia odpowiednią stabilność nogi. Chroni tym samym przed skręceniem stawu skokowego podczas poruszania się w nierównym terenie. Głęboko profilowana podeszwa zapewnia dobrą przyczepność w terenie, a wkładka wzmacniająca, usztywnia podeszwę. Buty trekkingowe często wyposażone są w membranę oraz klejone szwy. Dzięki temu chronią stopy przed wilgocią w razie niespodziewanej ulewy. W modelach z wyższej półki można spotkać zaczepy do mocowania raków. Na co zwracać uwagę przy zakupie butów? Gdy już wiemy, w jakim terenie będziemy używać naszych butów, czas udać się na zakupy. Oto lista rzeczy, na które powinniśmy zwrócić szczególną uwagę w sklepie.
 

Producenci stosują dwa podstawowe sposoby zabezpieczenia butów przed przemakaniem. Pierwszy to membrana wewnętrzna. Jest to cienka poliuretanowa warstwa, składająca się z mikrokanalików. Otwory są na tyle małe, że nie przepuszczają wody do środka buta. Jednocześnie umożliwiają odprowadzanie pary wodnej wytwarzanej przez skórę i pozwalają jej oddychać. Membrany wysokiej klasy (np. Sympatex, eVent) mają gwarancję i zachowują swoje właściwości przez długi czas. Drugi sposób to odpowiednia impregnacja powierzchni buta oraz szwów łączących jego elementy. To rozwiązanie stosuje się w przypadku obuwia wykonanego z różnych gatunków skóry. Przy dobrej pielęgnacji butów obydwie metody zapewniają odporność na wodę. Obydwie mają też swoje wady i zalety. Buty bez membrany lepiej oddychają i przeważnie są tańsze. To dobry wybór, gdy na szlaki wyruszamy przeważnie latem, kiedy prawdopodobieństwo opadów jest mniejsze. Za buty z membraną trzeba trochę więcej zapłacić, ale sprawdzą się w sezonach deszczowych – wiosną, jesienią i przy zimowych wycieczkach w niższe partie gór.
 

Membrana wewnętrzna tradycyjna

 

Membrana Sympatex

Materiał

Naturalna skóra to wciąż podstawowy materiał, z jakiego wykonuje się buty do wycieczek górskich. Jej zalety to duża odporność na uszkodzenia mechaniczne, komfort użytkowania oraz łatwa pielęgnacja. Odpowiednio zaimpregnowane obuwie skórzane jest również wysoce odporne na wodę. Na półkach sklepowych zobaczymy buty wykonane z miękkiej w dotyku skóry nubukowej, skóry licowej o gładkiej powierzchni i zwiększonej odporności na wodę oraz zamszu, który fakturą przypomina włoski. W sklepach można znaleźć wiele modeli butów wykonanych z nowoczesnych tworzyw sztucznych. Ich zaletą jest mniejsza masa w porównaniu do obuwia skórzanego oraz duża wytrzymałość. Pewną wadą może być pielęgnacja – buty wymagają większej troski, aby zachowały swoje właściwości.

 

To najważniejsza część obuwia, decydująca o bezpieczeństwie na szlaku. Bieżnik podeszwy powinien być głęboki i dobrze wyprofilowany, aby zapobiegać ślizganiu się buta przy chodzeniu po błocie i mokrych liściach. W wielu modelach obuwia trekkingowego można znaleźć wysokiej jakości podeszwy produkowane przez włoską firmę Vibram. Najłatwiej rozpoznać je po charakterystycznym żółtym logo umieszczonym na spodzie buta. Często znani producenci opracowują własne modele podeszwy o równie dobrych właściwościach, takie jak podeszwa V-lite marki Hi-Tec.
 

 

Podeszwy butów turystycznych

 

Noski montuje się wewnątrz buta, aby zwiększyć sztywność oraz zapewnić odpowiednie oparcie dla stopy, zwłaszcza przy schodzeniu ze stromego zbocza. Dodatkowo zabezpieczają palce przy potknięciu o wystający konar lub kamień. W większości modeli butów noski wykonuje się z metalu lub tworzywa sztucznego, które jest równie wytrzymałe, a przy tym nieco lżejsze. Podobne wzmocnienia stosuje się w tylnej części buta, w celu zwiększenia stabilności pięty.

 

Dobre buty trekkingowe mają wytrzymałe sznurówki, wykonane z szorstkiego materiału, który nie rozwiązuje się łatwo. Chyba nie ma bardziej irytującej rzeczy jak konieczność wiązania buta co pół godziny. Oczka, przez które przechodzą sznurówki, oraz mocowania na cholewce powinny być wykonane ze stali nierdzewnej lub mocnego tworzywa sztucznego. Dobre wiązanie jest istotne, szczególnie w trakcie długiego marszu, kiedy stopa puchnie i zwiększa swoją objętość. Możliwość szybkiego dostosowania buta pozwoli zaoszczędzić nam trochę czasu...

Dokończenie artykułu na www.ceneria.pl.