Po trzech edycjach, które odbyły się w ramach Festiwalu w Lądku-Zdroju, w 2021 roku Złote Czekany wróciły do rodzimej Francji, a konkretnie do pięknego Briançon, jednego z najwyżej położonych miast w Europie, które można śmiało nazwać – oczywiście obok Chamonix – stolicą francuskiego alpinizmu. Druga edycja zorganizowana w tym miejscu odbyła się w listopadzie 2022 roku.
Nagrodzeni, wręczający i organizatorzy na scenie
Od wielu lat laureaci są ogłaszani przed imprezą. Już dawno minął czas, kiedy – niczym na wieczór oscarowy – nominowani przybywali, aby dopiero podczas uroczystej gali dowiedzieć się, czy ich przejście zostało nagrodzone przez jury. Obecna formuła ma podkreślać nierywalizacyjny charakter nagrody.
Komplet nagród
PIOLET D’OR CARRIÈRE
Od 2009 roku, kiedy Złote Czekany powróciły w nowej formie po rocznej przerwie, przyznawana jest też nagroda za całokształt działalności, czyli Piolet d’Or Carrière. Od tego czasu zwykle jej laureat jest ogłaszany jako pierwszy. Nie inaczej było tym razem. Czternastym już alpinistą, który dostąpił tego zaszczytu, został Silvo Karo. Tym samym został drugim Słoweńcem w zacnym gronie (jest w nim też dwóch Polaków: Wojtek Kurtyka i Krzysztof Wielicki).
Silvo to prawdziwy gigant europejskiego alpinizmu, który ma w wykazie ponad 300 własnych dróg pokonanych niemal we wszystkich zakątkach świata. Zaczął się wspinać w wieku 17 lat i szybko udowodnił swój niezwykły talent. Stworzył zespół z Janezem Jegličem i starszym, bardziej doświadczonym Frančkiem Knezem. To trio, do którego przylgnęła nazwa Trzej Muszkieterowie, zadziwiło alpinistyczny światek niezwykłymi wyczynami. Silvo, Janez i Franček zaczęli z wysokiego C, gdy w 1983 roku, przygotowując się do pierwszej wyprawy w Patagonii, wytyczyli 19 nowych dróg w… dwa dni. Większość z nich pokonali bez asekuracji, a niektóre powstały podczas zejścia.
Silvo Karo z Czekanem za całokształt działalności
Patagonia stała się ulubionym rejonem Silva i wykaz jego tamtejszych dokonań jest jednym z najlepszych w historii alpinizmu. Już podczas wspomnianej pierwszej wizyty otworzył drogi na wschodnich ścianach Fitz Roya (Hudičeva Zajeda) i Aguja Val Biois. Na Cerro Torre poprowadził aż trzy linie: niesamowitą Peklenską Direttissimę w 1986 roku, Cara Sur w 1988 roku (znamienny opis w przewodniku Garibottiego brzmi: „droga z czasów, kiedy ludzie byli dzielniejsi niż dzisiaj”) i tak zwany Slovene Sit-Sart południowo-wschodnią granią w 2005 roku. Ponadto jego nowe drogi przecięły ściany Torre Egger (1986), El Mocho (Grey Yellow Arrow), Punta Herron i Punta Fillip (obie w 1999 roku). Dokonał też pierwszego wejścia na główny szczyt Cerro Murralón. W Patagonii nie tylko otwierał linie, ale odhaczał ważne powtórzenia, czego przykładem jest pierwsze klasyczne przejście Ensueño na zachodniej ścianie Fitz Roya czy pierwsze przejście w stylu alpejskim Drogi Słowackiej na południowo-zachodniej ścianie tego szczytu (obie w 1999 roku).
Świetnie radził sobie także w górach najwyższych. Jego opus magnum wydaje się wytyczenie nowej drogi na zachodniej ścianie Bhagirathi III z 1990 roku. W Karakorum zapisał też na swoim koncie pierwsze jednodniowe przejście Eternal Flame na Trango Tower oraz wejście na Broad Peak Drogą Normalną. Autorskie linie poprowadził na ośmiotysięcznych Yalung Kang (1985) i Lhotse Shar (1987), choć w obu przypadkach nie stanął na szczycie. Listę ciekawych przejść Słoweńca można by ciągnąć długo, więc wspomnijmy jeszcze tylko, że robił też trudne drogi w Alpach (np. Rolling Stones i Divine Providence), Yosemite (trudne hakówki, jak Wyoming Sheep Ranch, oraz szybkie przejścia), a na peruwiańskim Sfinksie otworzył wielki klasyk Cruz del Sur o wycenie 7b (2000). Jak widać, Silvo jest nie tylko znakomitym alpinistą, ale i świetnym wspinaczem skalnym, czego dowodem może być chociażby droga Zaumak Nerva o wycenie 7c – swego czasu najtrudniejsza wielowyciągówka w Słowenii (w okresie największych możliwości Karo wspinał się na poziomie 8a).
Słoweniec ma również osiągnięcia na niwie kultury górskiej. W 1990 roku, podczas festiwalu w Trento nagrodzono jego film Cerro Torre – South Face. W 2007 roku zorganizował w Ljubljanie pierwszą edycję Mountain Film Festival, który istnieje do dzisiaj.
DWA CZEKANY I NAGRODA SPECJALNA
Niecałe dwa tygodnie po ogłoszeniu laureata nagrody za całokształt świat poznał wspinaczki z 2021 roku, którym jury Złotych Czekanów zdecydowało się przyznać nagrody. Zanim je wymienimy, trzeba wspomnieć o składzie kapituły, która zmienia się z roku na rok. Podczas tegorocznej edycji tworzyli ją: Conrad Anker, Alex Blümel, Genki Narumi, Paul Ramsden, Patrick Wagnon i Mikel Zabalza. Jury wybiera najlepsze spośród przejść zgromadzonych na tak zwanej długiej liście. Ten wykaz osiągnięć minionego roku w ostatnich latach opracowuje trzech specjalistów najwyższej klasy: Brytyjczyk Lindsay Griffin, Amerykanin Dougald MacDonald i Francuz Rodolphe Popier. Z listy zatytułowanej „2022 – Significant Ascents” jury wyselekcjonowało dwa przejścia zasługujące na nagrodę i jedno, które otrzymało wyróżnienie.
Tekst i zdjęcia / PIOTR DROŻDŻ
Całość tekstu znajdziecie w magazynie GÓRY numer 6/2022 (289)
Zapraszamy również do korzystania z czytnika GÓR > http://www.czytaj.goryonline.com/